سبک‌شناسی نقیضه در آثار طنز زرویی نصرآباد
نویسندگان
چکیده مقاله:
ابوالفضل زرویی نصرآباد از برجسته‌ترین طنزپردازان پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران است. آثار وی در طنز، هر دو زمینة نظم و نثر را در بر می‌گیرد. زرویی کار خود را از مطبوعات طنز و بخصوص، گل‌آقا آغاز کرده است. یکی از مهمترین ویژگی‌های سبکی آثار او استفادة مناسب و ماهرانه از فنّ نقیضه است. نقیضه، لزوماً متنی است طنزآمیز به نظم یا نثر، در تقلید از متنی دیگر که از لحاظ ادبی، شهرت فراوان دارد و برای مخاطب آشناست. پژوهش حاضر به این پرسش پاسخ می‌دهد که آیا می‌توان نقیضه را ویژگی سبکی زرویی نصرآباد دانست؟ نقیضه‌های زرویی از لحاظ صوری، مضمونی و لفظی دارای اهمّیّت است. زرویی از این شگرد برای بیان انتقادهای سیاسی و اجتماعی، انتقال افکار خود به خواننده و بیان سخن مؤثّر، بهره می‌گیرد. وی به دلیل تسلّط کافی بر حوزة ادبیّات کلاسیک و معاصر فارسی توانسته است از فنّ نقیضه در هر دو زمینه نهایت استفاده را ببرد. با این حال، در نقیضه‌های به‌کار رفته در بعضی از آثار نخستین زرویی - بخصوص «تذکرة‌المقامات»- به دلیل پرداختن به شخصیّت‌های سیاسی و اجتماعی مقطع زمانی خاصّ، باعث شده است که این آثار با گذشت زمان، کارکرد خود را از دست داده و دچار محدودیت تاریخ مصرف گردند. نقیضه‌های دیگری که زرویی در آن سعی در بیان وانتقال مضون و فضاسازی کلّی طنز داشته است، ماندگارتر و موفّق‌تر بوده‌اند. نکتة دیگر اینکه زرویی در نقیضه، علاوه بر فرم و قالب‌ها به آثار مشخّصی از متون کلاسیک نظر داشته است؛ به‌طوری‌که در آثارش بسامد نقیضه‌گویی از آثار قدمایی چون سعدی و مولانا و در بین معاصرین، اخوان ثالث بیشتر از دیگر شعرا است.
منابع مشابه
بررسی محتوایی طنز در اشعار محمّد صالحی آرام، ابوالفضل زرویی نصرآباد و خلیل جوادی
طنز، یکی از انواع ادبی و درحقیقت دست مایه ای برای شاعر یا نویسنده ی خوش ذوق و شوخ طبع و البتّه مسوول و دردآشنا است که با چاشنی خنده مفاسد، کاستی ها و ناراستی هایی را که بر رفتارها، روابط و مناسبات مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... بشر هر دوره حاکم است و به هر دلیلی با خطاب جدّی قابل بیان نیستند، بازگو کرده و با هدف اصلاح و خیرخواهی مورد انتقاد، سرزنش و نکوهش قرار می دهد. طنز امروز ریشه در ادبیّات ...
15 صفحه اولبلاغت طنز در آثار ادیب قاسمی کرمانی
ادیب قاسمی (1238- 1308ه.ش)، نویسنده و شاعر طنزپرداز کرمانی در زمان قاجاریه بود. تدریس در دارالفنون و حشر و نشر با مشروطه خواهان را از ویژگی های بارز حیات او دانسته اند. وی نیستان و خارستان را با نظیره گویی از بوستان و گلستان سعدی تألیفکرد. این نظیره گویی طنزآمیز با ابتکار شخصی مؤلّف خویش همراه گشته و مجموعه ای متنوّع و مفرّح را فراهم‌نمودهاست. بلاغت طنز در آثار ادیب قاسمی با شگردها وصنعت ه...
متن کاملگفتمان طنز در آثار صادق چوبک
طنز نوعی گفتمان است که جهت انتقاد و یا التذاذ مخاطب به کار گرفته میشود. ادبیات معاصر ایران از طنز برای بازتاب دیدگاههای انتقادی استفاده میکند چنانچه داستانپرداز جدّینویسی چون چوبک، زمانی که قلمِ جدّ احساس عجز میکند، از طنز یاری میجوید. واکاوی طنز داستانهای او میتواند در درک گفتمانهای مسلّط داستانهای وی و دورهای از تاریخ ایران، نقش تأثیرگذاری داشته باشد. طنزهای چوبک را از لحاظ درونما...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 20 شماره 41
صفحات 0- 0
تاریخ انتشار 2019-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023